Do reisde naar Bangladesh met Cordaid: 'Onder indruk van optimisme en doorzettingsvermogen van de mensen’

Do is net een paar dagen terug uit het Aziatische land, vertelt ze. "We moesten lang reizen om het afgelegen gebied te bereiken. Het laatste stuk hebben we zelfs per boot afgelegd." Een groot deel van het land bestaat namelijk uit water. "Bangladesh ligt aan de monding van twee grote rivieren, de Ganges en de Brahmaputra", legt Do uit. "Er zijn altijd al veel overstromingen geweest, maar door klimaatverandering komt er meer smeltwater uit de Himalaya - die ten noorden van het land ligt - naar beneden. Tegelijkertijd worden ook de moessonregens heftiger. De rivieren treden daardoor vaker en ook sneller buiten hun oevers: mensen worden erdoor overrompeld."

Op het platteland van Bangladesh zijn veel bewoners voor eten en inkomen afhankelijk van hun eigen oogst. Maar door de steeds heftigere overstromingen spoelen gewassen regelmatig weg. Zeker wanneer dat keer op keer gebeurt, zijn de gevolgen desastreus: want geen oogst betekent: geen eten en geen inkomen. Daarom komen Cordaid en RTL Boulevard samen in actie om gezinnen te helpen, zodat ze toch weer kunnen oogsten. Niet alleen in Bangladesh, maar ook in andere landen met weinig voedselzekerheid.

De beelden van Do's reis naar Bangladesh - waar ze onder meer een bezoek brengt aan (boeren)gezinnen die met behulp van Cordaid voor genoeg eten of inkomsten kunnen zorgen - bekijk je hieronder.

(tekst gaat verder onder de video)

Op haar reis ontmoette Do een jonge vrouw, Kolpona, die midden in de nacht gewekt werd doordat het water letterlijk tot haar lippen stond. "Kolpona moest zichzelf en haar zevenjarige dochter in veiligheid brengen door het dak op te klimmen. Ondertussen spoelde niet alleen de inhoud van haar huisje weg, maar ook haar gewassen werden verwoest. De stroming is enorm. Je kunt bijna niet door dat water waden zonder meegesleurd te worden. En dan heb je in Nederland nog verzekeringen die een deel van de schade dekken, maar dat is voor de getroffen mensen in Bangladesh niet het geval."

Als het water is gezakt, moeten de inwoners van voren af aan beginnen met het verbouwen van hun gewassen om zo voldoende eten te hebben voor het gezin. "Maar dan moet je wel de middelen hebben om bijvoorbeeld zaden of fruitboompjes te kopen. En wat als je dat niet hebt? Dan is er te weinig eten. Vaak zien mensen geen andere uitweg dan naar de stad te trekken voor werk. De realiteit blijkt daar dan nog ellendiger en zij komen terecht in sloppenwijken. Ook stoppen kinderen soms noodgedwongen met school en gaan zij veel te jong aan het werk om hun ouders te helpen om toch nog wat eten te kunnen kopen."

Cordaid wil dat soort scenario's voorkomen. Daarom helpt Cordaid kwetsbare gezinnen die getroffen zijn door klimaatveranderingen en daardoor te weinig eten hebben. "Bijvoorbeeld door hen met trainingen te leren om gewassen vóór te poten. In Nederland gebeurt dat in zaaitrays, maar die zijn daar niet voorhanden - en zelfs als ze er al waren, kunnen de locals niet even naar de winkel om er een te kopen", zegt Do. "Daarom gebruiken ze bakjes, oude petflessen, emmers of zakken waar normaal rijst in bewaard wordt. Daar wordt een soort kweekbak van gemaakt. Als het regenseizoen aanbreekt, wordt die tijdelijk op het dak van hun woning gezet. Dat is nogal een klus, want de kleigrond is behoorlijk zwaar. Maar dan spoelen de gewassen tenminste niet weg. Na de moesson kunnen de jonge planten dan echt de grond in. Daar zijn ze sterk genoeg om wortel te schieten en groeien ze zelfs harder, waardoor ze bij een volgende keer hoogwater niet meer wegstromen."

"Ook geeft Cordaid gezinnen groentezaden en fruitboompjes en worden ze getraind hoe ze beter kunnen inspelen op de veranderende weersomstandigheden", vervolgt Do. "Zo hebben ze in het zuiden van Bangladesh door het toenemend aantal cyclonen te maken met verzilting van de grond. Hierdoor kunnen sommige gewassen er niet meer groeien. In Nederland kennen we dat probleem van verzilting ook. Hier hebben we ontdekt dat sommige soorten wortelen, aardappels en kool in die zoute grond wél goed gedijen. Cordaid draagt die kennis over én geeft mensen zaden van deze zouttolerante gewassen. Zo kunnen zij op hun braakliggende grond toch weer voedsel verbouwen, waardoor gezinnen weer eten en inkomen hebben."

Do weet waar ze het over heeft, want zelf heeft ze ook groene vingers. "Vier jaar geleden ben ik van hartje Amsterdam naar het platteland verhuisd. Daar hebben we een gigantische tuin, met fruitbomen, een moestuin en een kas. Natuurlijk is het bij ons een heel ander verhaal: wij zijn niet afhankelijk van wat we daar verbouwen. Maar doordat ik weet hoe moeilijk het is je eigen producten te kweken, snap ik wél hoe kwetsbaar het is als je daar volledig afhankelijk van bent." Ze blijft even stil. "En weet je, ik koop hier doodleuk vier boeken over het onderhouden van je moestuin. Die luxe hebben de mensen daar niet."

Haar reis naar Bangladesh heeft dan ook grote indruk gemaakt op Do. "Emoties streden om voorrang toen ik daar was. Je komt natuurlijk heel wat schrijnende situaties tegen. Ik heb zelf twee jonge kinderen. Als moeder lijkt het me vreselijk als je die niet genoeg te eten kan geven."

Tegelijkertijd is Do enorm onder de indruk van het optimisme en doorzettingsvermogen van de inwoners. "Ze zijn zo enorm bevlógen. Het is knap hoe ze keer op keer de schouders eronder zetten en opnieuw beginnen. Bovendien zag ik hoe sommige mensen binnen een mum van tijd een moestuin hadden aangelegd waarmee ze hun gezin kunnen voeden. Dat is heel knap, en het laat zien dat met de juiste middelen en kennis écht bergen verzet kunnen worden."

Meer over de Cordaid-actie en Do's reis zie je vanavond in RTL Boulevard, om 18.35 uur op RTL 4. Zelf een steentje bijdragen? Met 20 euro help je al één gezin met zaden en trainingen. Hierdoor kunnen ze weer zelf zorgen voor voldoende voedsel voor hun gezin. Sms ‘BORD’ naar 7171 en ontvang automatisch een linkje voor een eenmalige donatie of doneer direct via Cordaid.nl.